Εκτός από το να μας προστατεύουν από τον κακό καιρό και άλλες βλαβερές συνθήκες, τα υποδήματα, και ίσως σε ένα μικρότερο βαθμό τα καπέλα, έχουν γίνει μια σχεδόν φυσική προέκταση των σωμάτων μας. Συνήθως αποχωριζόμαστε τα παπούτσια ή τις παντόφλες μας μόνο όταν είμαστε στο κρεβάτι, ή, για κάποιο λόγο, τα πόδια μας δεν πατούν στη γη. Κατά κάποιον τρόπο παίζουν έναν μαγικό ρόλο στις ζωές μας. Τι θα γινόταν άραγε αν είχαμε ιπτάμενα σανδάλια, όπως ο Ερμής;
Ποιος μπορεί να ξεχάσει τον μαγικό ρόλο που έπαιξε εκείνο το γοβάκι όταν το έχασε η Σταχτοπούτα καθώς έτρεχε στις σκάλες; Ο μύθος της Σταχτοπούτας είναι πανάρχαιος και απαντά σε πολλούς πολιτισμούς. Ανάμεσα στις παλιότερες εκδοχές της ιστορίας είναι οι περιπέτειες μιας κοπέλας με το όνομα Ροδόπις, της οποίας την παντόφλα από λυγαριά άρπαξε ένας αετός ενώ εκείνο έπαιρνε το μπάνιο της.
ΡΟΔΩΠΙΣ, ΣΤΑΧΤΟΠΟΥΤΑ, ΝΕΦΕΡ: Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗΣ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
Η εικονογράφηση που παρουσιάζει έναν αετό να κλέβει το σανδάλι της μικρής Ροδώπις φτιάχτηκε έχοντας κατά νου τα χαρακτικά του 17ου και 18ου αιώνα. Προσπάθησα να τα ακολουθήσω τόσο στη σύνθεση όσο και στο γενικότερο ύφος. Η αγαπημένη μου φάση στο σχέδιο είναι το μελάνωμα, οπότε χάρηκα πολύ όταν μου δόθηκε η ευκαιρία να κάνω κάτι στο κλασσικό αυτό στυλ, μια εικόνα δηλαδή που θα δίνει την εντύπωση ότι προέρχεται από παλιό βιβλίο με αρχαίους μύθους. Που να ‘ξερα πόση τεχνική αρτιότητα απαιτούν όλες αυτές οι μικρές γραμμούλες που αποδίδουν ταυτόχρονα το σχήμα, την υφή, τον φωτισμό..
Για να μην τα πολυλογώ, γρήγορα συνειδητοποίησα ότι το να γίνει κανείς αντάξιος αυτής της τεχνικής θα έπαιρνε μια ολόκληρη ζωή και τα χρονικά περιθώρια στένευαν. Πάλι καλά που χρησιμοποιώ ψηφιακά μέσα και είχα τον άσο του undo στο μανίκι μου!
Κατά τη διάρκεια της όλης διαδικασίας εξετάσαμε κάποια πιθανά προσχέδια με μολύβι πριν έρθει η ώρα να μπούμε στα βαθιά (τις λεπτές-λεπτές γραμμούλες που έλεγα προηγουμένως). Κάποια πρώτα σκίτσα περιλάμβαναν πολύ περισσότερους ανθρώπους, παλάτια και Αιγυπτιακά αγάλματα αλλά τελικά φαίνονταν κάπως πομπώδη-κάτι σαν Χολιγουντιανή υπερπαραγωγή με την Ελίζαμπεθ Τέηλορ. Τελικά επιλέξαμε μια πιο άμεση και χιουμοριστική προσέγγιση. Φανταστείτε ένα βίντεο του στυλ «Ανυποψίαστο Κορίτσι Βλέπει Αετό να Κλέβει το Σανδάλι της». Αν τον 18ου αιώνα είχαν μέσα κοινωνικής δικτύωσης πόσοι θα το έβλεπαν;
Ορισμένοι φίλοι που είδαν τη δουλειά καθώς προχωρούσε μου υπέδειξαν κάτι που τους χτύπησε άσχημα. Ενώ τα υπόλοιπα κορίτσια που παίρνουν το μπάνιο τους έχουν «Αιγυπτιακή» κόμμωση, το μαλλί της Ροδώπις μοιάζει Αρχαίο Ελληνικό. Αλλά αυτό ήταν ηθελημένο. Ένα ανακάτεμα των στυλ και των πολιτιστικών παραδόσεων φάνηκε λογικό μιας και η ιστορία έφτασε σε εμάς από τον Έλληνα Στράβωνα που έζησε στο τέλος της Ελληνιστικής Εποχής και στην αρχή της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, μια εποχή που η Αίγυπτος ήταν Ελληνιστικό βασίλειο. Άλλωστε το όνομα «Ῥοδῶπις» είναι Ελληνικό και σημαίνει «εκείνη που έχει κόκκινα μάγουλα». Σύμφωνα με κάποιες εκδοχές, η Ροδώπις γεννήθηκε στην Ελλάδα αλλά απήχθη από πειρατές και πουλήθηκε ως σκλάβα στην Αίγυπτο. Υπάρχει βέβαια και η πιθανότητα η Ροδώπις να μην ήταν Ελληνίδα, αλλά να είχε Ελληνική πολιτιστική ταυτότητα ή, απλούστατα, ο Στράβων να άλλαξε το Αιγυπτιακό της όνομα προς το Ελληνικότερο, όπως έκανε πάντοτε ο Ηρόδοτος. Τέλος πάντων, θεώρησα πως στην ιστορία υπήρχε ένα Ελληνιστικό υπόβαθρο που θέλησα να αναδείξω.
Κάτι ακόμα πάνω σε αυτό…Σε ένα πρόσφατο φεστιβάλ κόμικς μια κυρία πλησίασε τον πάγκο μου και έδειξε ενδιαφέρον για τις κάρτες με την εικονογράφηση και την ιστορία της Ροδώπις που εξέθετα. Μου υπέδειξε, ωστόσο, ότι είχα κάνει εντελώς λάθος και η ηρωίδα μας δεν λεγόταν Ροδώπι αλλά Νεφέρ και ήταν σύζυγος του φαραώ Ραμσή του δευτέρου. Πρόσθεσε μάλιστα ότι είχε διδαχθεί την ιστορία της όταν ήταν μικρή. Προσπάθησα να της εξηγήσω ότι η ιστορία με την χαμένη παντόφλα (ή γοβάκι αν θέλετε) δεν ήταν μοναδική και πως είχε πολλές διαφορετικές εκδοχές σε όλο τον κόσμο, αλλά ήταν αμετακίνητη. Δεν ήθελε να μοιραστεί την ιστορία της Νεφέρ με άλλες «Σταχτοπούτες». Όπως και να έχει, ανακάλυψα ότι ο Ραμσής ο δεύτερος είχε όντως μια σύζυγο ονόματι Νεφερτάρι αλλά δεν κατάφερα να βρω κάποια αναφορά ότι παλιότερα υπήρξε σκλάβα ή είχε προηγούμενα με τους αετούς. Αν το βρω υπόσχομαι να ξαναπιάσω την εικόνα και να αλλάξω εκείνο το μαλλί!
